تسهیلات جزایی بانوان از منظر فقه اهل‌بیت(ع) و فقه حنفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سطح پنج جامعة المصطفی العالمیة

2 استاد جامعة المصطفی و عضو گروه علمی فقه و اصول

چکیده

تفاوت جنسیتی زن و مرد بخشی از نظام خلقت انسان است که مقتضایش تفاوت در بعضی از تکالیف و حقوق زنان و مردان است و این تفاوت در اسلام در وضع احکام و قوانین مد نظر بوده و به عنوان بستر تشریع لحاظ شده و باعث لحاظ تسهیلاتی در قوانین جزایی بانوان شده است. این پژوهش در صدد بیان تسهیلات جزایی بانوان از منظر فقه اهل‌­بیت و فقه حنفی است. این نوشتار، با روش توصیفی ـ تحلیلی و تکنیک پیمایشی با استفاده از ابزار کتابخانه و دیجیتال به این نتیجه رسیده است که فقه شیعه و فقه حنفی، تفاوتهای جنسیتی مرد و زن را در نظر گرفته و براساس آن در محورهای مانند معافیت زنان از برخی از مجازاتها، تغییر نوع مجازات، تأخیر مجازات و تخفیف در کیفیت مجازات برای زنان تسهیل در نظر گرفته و برخی از تسهیلات جزایی را مثل، تراشیده نشدن موی سر، عدم تبعید، عدم تشهیر، عدم اعمال مجازات زنا در زن مجنونه، عدم قتل مرتده، عدم قتل کافره در زنای با مسلمان، عدم رجم محصنه در زنای با نابالغ، تأخیر حد تازیانه مستحاضه و نفساء، تأخیر حد در زنان باردار و شیرده، نشسته زدن حد تازیانه و زدن تازیانه از روی لباس، برای بانوان وضع نموده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

تسهیلات جزایی بانوان از منظر فقه اهل‌بیت(ع) و فقه حنفی

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ewaz Ashrafi 1
  • Mahdi Oji 2
1 Student of level five in Almustafa International Uneversity
2 Taecher and faculty member of fiqh and osool in Jamatulmustafa
قرآن کریم.
أبابطین، احمد بن محمد (1411ق). المرأة المسلمة المعاصرة. ریاض: دار عالم الکتب.
ابن­‌ابی­‌عقیل، حسن بن علی (1406ق). مجموعه فتاوی ابن­‌ابی­‌عقیل. قم: اخلاص.
ابن­‌ادریس حلی، محمد بن منصور (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ابن­‌بابویه، محمد بن علی (1415ق). المقنع. قم: مؤسسه امام هادی.
ابن­‌جنید، محمد بن احمد (1416ق). مجموعه فتاوی ابن­‌جنید. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ابن­‌زهره حلبی، حمزة بن علی (1375ش). غنیة النزوع الی علمی الأصول و الفروع. قم: مؤسسه امام صادق.
ابن­‌عابدین، محمدامین بن عمر (1412ق). رد المحتار علی الدر المختار. بیروت: دارالفکر.
ابن­‌ماجه قزوینی، محمد بن یزید (بی­‌تا). سنن ابن­‌ماجه. بیروت: دارالفکر.
ابن­‌نجیم مصری، زین­‌الدین بن ابراهیم (بی‌تا). البحر الرائق شرح کنز الدقائق. بیروت: دارالمعرفه.
ابن­‌همام، محمد بن عبدالواحد (بی­‌تا). شرح فتح القدیر. بیروت: دارالفکر.
ابوالصلاح حلبی، تقی‌الدین بن نجم‌الدین (1403ق). الکافی فی الفقه. اصفهان: مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین علی.
بخاری، محمد بن اسماعیل (1407ق). صحیح البخاری. بیروت: دار ابن­‌کثیر.
بلخی، نظام‌الدین (1411ق). الفتاوی الهندیة فی مذهب الإمام الأعظم ابی­‌حنیفة النعمان. بیروت: دارالفکر.
بیهقی، احمد بن حسین (1414ق). السنن الکبری. مکه: مکتبة دارالباز.
تبریزی، جواد (1417ق). اسس الحدود و التعزیرات. قم: دفتر مؤلف.
جزیری، عبدالرحمن (بی­‌تا). الفقه على المذاهب الأربعة. بیروت: دارإحیاء التراث العربی.
حر عاملی، محمد بن حسن (1409ق). تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة. قم: مؤسسه آل البیت.
حلی، حسن بن یوسف (1410ق). ارشاد الأذهان الى احکام الإیمان. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
همو (بی­‌تا). تحریر الأحکام الشرعیة علی مذهب الإمامیة. قم: مؤسسه آل البیت.
همو (1413ق). مختلف الشیعة فی احکام الشریعة. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
خمینی، سید روح­‌الله (بی­‌تا). تحریر الوسیله. قم: دارالعلم.
خویی، سید ابوالقاسم (بی‌تا). موسوعة الإمام الخوئی. بی­‌جا: بی­‌نا.
راوندی، سعید بن هبة­الله (1405ق). فقه القرآن فی شرح آیات الأحکام. قم: کتابخانه آیة‌الله مرعشی نجفی.
زحیلی، وهبه (2008م). الفقه الإسلامی و ادلته. دمشق: دارالفکر.
ساغرجی، اسعد محمد سعید (1426ق). الفقه الحنفی و ادلته. دمشق: دارالکلم الطیب.
سرخسی، محمد بن احمد (1421ق). المبسوط. بیروت: دارالفکر.
شریف مرتضی، علی بن حسین (1415ق). الإنتصار فی انفرادات الإمامیة. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
شهید ثانی، زین‌­الدین بن علی (1416ق). مسالک الأفهام الی تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیه.
طباطبایی، سید علی بن محمدعلی (1418ق). ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل. قم: مؤسسه آل البیت.
طوسی، محمد بن حسن (1365ش). تهذیب الأحکام. تهران: دارالکتب الإسلامیه.
همو (1387ق). المبسوط فی فقه الإمامیة. تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
همو (1400ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی. بیروت: دارالکتاب العربی.
همو (1407ق). الخلاف. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
عینی، محمود بن احمد (1400ق). البنایه شرح الهدایه. بیروت: دارالفکر.
فاضل هندی، محمد بن حسن (1416ق). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
قدوری، احمد بن محمد (1429ق). مختصر القدوری. بیروت: مؤسسة الریان.
همو (1427ق). الموسوعة الفقهیة المقارنة. قاهره: دارالسلام.
کاسانی، ابوبکر بن مسعود (1406ق). بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع. بیروت: دارالکتب العلمیه.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. تهران: دارالکتب الإسلامیه.
کوفی، محمد بن محمد (بی­‌تا). الجعفریات ـ الأشعثیات. تهران: مکتبة نینوی الحدیثة.
گلپایگانی، سید محمدرضا (1412ق). الدر المنضود فی احکام الحدود. قم: دارالقرآن الکریم.
محقق حلی، جعفر بن حسن (1408ق). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: اسماعیلیان.
مسلم بن حجاج نیشابوری (بی­‌تا). صحیح مسلم. بیروت: دارإحیاء التراث العربی.
مفید، محمد بن محمد (1428ق). الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد. بی­‌جا: سعید بن جبیر.
همو (1413ق). المقنعة. قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
مقدس اردبیلی، احمد بن محمد (1403ق). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
منصور، جهانگیر (1402ش). قانون مجازات اسلامی. تهران: کتاب دیدآور.
میرزایی، علیرضا (1389ش). قانون مجازات اسلامی (محشی). تهران: بهنامی.
نجفی، محمدحسن (بی­‌تا). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دارإحیاء التراث العربی.