حکم فقهی مجازات انسان زنده با سوزاندن در مذاهب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار دانشگاه پیام نور

چکیده

بسیاری از نظامهای حقوقی جهان از جمله نظام حقوقی اسلام مجازات اعدام را فی‌­الجمله پذیرفته­‌اند. یکی از مسائل بسیار مهم در این زمینه، کیفیت و ابزارهای اعدام و نیز حقوق اعدامی است. آیا کسی که مستحق مردن است را می­‌توان با هر کیفیت و ابزاری اعدام کرد؟ به طور خاص، آیا می­‌توان شخص اعدامی را زنده در آتش سوزاند؟ اهمیت و ضرورت این موضوع زمانی آشکار می­‌شود که اخیراً برخی از گروههای منسوب به اسلام، به نام اسلام و آشکارا، اقدام به زنده سوزاندن دشمنان خود می­‌کنند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش جمع­‌آوری اطلاعات کتابخانه­‌ای و اسنادی انجام و در آن ادله حرمت زنده سوزاندن انسان و نقد ادله جواز آن بررسی و استثنائات مورد ادعا از حرمت این عمل ارزیابی شده است. نتیجه به­‌دست­‌آمده حاکی از آن است که با هیچ دلیل معتبری نمی­‌توان سوزاندن انسان زنده یا جواز آن را به اسلام یا امامان ­معصوم نسبت داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Jurisprudential Decree about “Burning People Alive as a Punishment” in Islamic Denominations

نویسندگان [English]

  • Ali Reza Abedi Sarasia 1
  • Azam Amini 2
1 Assistant Professor of Ferdowsi University of Mashhad
2 Assistant Professor of Payame Noor University
چکیده [English]

Many legal systems in the world, including the legal system of Islam has accepted Execution as a punishment. Some of the most important issues in this regard are the quality and instruments of execution and the rights of the person executed. Is it allowed to execute anyone who deserves to be executed through every quality and instrument? Specifically, is it allowed for them to be burnt in the fire? The importance and necessity of this issue is apparent, because recently some Islamic groups, in the name of Islam, are openly inciting to burn their enemies alive. This research was conducted using descriptive-analytical method and using library and documentary data collection method. The evidence of the “forbiddingness of burning people alive” and “critique of its licensing” and “the claimed exceptions from the prohibition of this action” have been evaluated. The results show that there is no valid reason to attribute burning a living man to Islam and the infallible Imams.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Punishment
  • Burning People Alive
  • Burning the Enemy
  • Islamic Denominations
قرآن کریم.
آجرّی، ابوبکر محمد بن حسین، الشریعه، ریاض، دارالوطن، 1999م.
ابن­‌اثیر، مبارک بن محمد، النهایه فی غریب الحدیث و الأثر، قم، مؤسسه اسماعیلیان‌، بی­‌تا.
ابن­‌بابویه، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه‏، قم، دفتر انتشارات اسلامى‏، 1413ق.
ابن­‌براج، عبدالعزیز بن نحریر، جواهر الفقه‌، قم، دفتر انتشارات اسلامى‌، 1411ق.
ابن­‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری شرح صحیح البخاری، بیروت، دارالمعرفه، 1379ق.
ابن­‌حنبل، احمد بن محمد، مسند الامام احمد بن حنبل، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1421ق.
ابن­‌رشد، محمد بن احمد، بدایة المجتهد و نهایة المقتصد، بی­‌جا، ملتقى أهل الحدیث، بی‌­تا.
ابن­‌زهره، حمزة بن ­على‌، غنیة النزوع إلى علمی الاصول و الفروع‌، قم، مؤسسه امام صادق، 1417ق.
ابن­‌عابدین، محمدامین بن عمر، رد المحتار علی الدر المختار، بیروت، دارالفکر، 1412ق.
ابن­‌قدامه، عبدالله بن احمد، المغنی مع الشرح الکبیر، بیروت، دارالفکر، 1405ق.
ابن­­‌منظور، محمد بن ­مکرم‌، لسان العرب‌، بیروت، دارالفکر، 1414ق.
ابن­‌نجیم مصری، زین­‌الدین بن ابراهیم، البحر الرائق شرح کنز الدقائق، بیروت، دارالمعرفه، بی‌­تا.
ابوالصلاح حلبى، تقى‌­الدین بن نجم‌­الدین‌، الکافی فی الفقه، اصفهان، کتابخانه عمومى امام امیرالمؤمنین، 1403ق.
احمدی میانجى، على، الاسیر فی الاسلام، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1411ق.
بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، بیروت، دارالفکر، 1401ق.
بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، حیدرآباد، مجلس دائرة المعارف النظامیة الکائنة، 1344ق.
‌تبریزى جواد‌، أسس الحدود و التعزیرات، قم، دفتر مؤلف، 1417ق.
ترمذی، محمد بن عیسی، الجامع الصحیح سنن الترمذی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بی‌­تا.
جزیرى، عبدالرحمن و سیدمحمد غروى و یاسر مازح، الفقه على المذاهب الأربعة و مذهب أهل­‌البیت، بیروت، دارالثقلین، 1419ق.
جمعى از مؤلفان، مجله فقه اهل­‌بیت (فارسى)، قم، مؤسسه دائرة­المعارف فقه اسلامی، بی­‌تا.
حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک على الصحیحین، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1411ق.
حرعاملى، محمد بن حسن، ‌تفصیل وسائل الشیعه الى تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل‌البیت لاحیاء التراث، 1409ق.
حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسه آل‌­البیت، 1388ق.
همو، قواعد الاحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1413ق‌.
راوندى، سعید بن هبةالله، آیات الاحکام، قم، کتابخانه آیت­الله مرعشى نجفى، 1405ق.
رشیدرضا، محمد، تفسیر القرآن کریم، بیروت، دارالفکر، 1993م.
مرتضی زبیدى، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالفکر، 1414ق.
زحیلی، وهبه، الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق، دارالفکر، بی‌­تا.
سرخسی، محمد بن ­احمد، المبسوط، بیروت، دارالمعرفه، 1414ق.
شربینی، محمد بن احمد، مغنی المحتاج الی معرفة معانی الفاظ المنهاج، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1415ق.
شمس ناتری، محمدابراهیم، بررسی تطبیقی مجازات اعدام، تهران، دفتر تبلیغات اسلامی، 1378ش.
شهید ثانى، زین­‌الدین بن على، مسالک الافهام الى تنقیح شرائع الاسلام‌، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة، 1413ق.
شیرازی، ابراهیم بن علی، المهذب فی فقه الامام الشافعی، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی­‌تا.
طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، قاهره، مکتبة ابن‌­تیمیه، 1415ق.
طبرسى، فضل بن حسن، ‌المؤتلف من المختلف بین أئمة السلف‌، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیه‌، 1410ق‌.
طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه‌، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، ‌1387ق‌.
همو، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوى، بیروت، دارالکتاب العربی، 1400ق.
عینی، محمود بن احمد، عمدة القاری شرح صحیح البخاری، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بی‌­تا.
فاضل لنکرانى، محمد، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله ـ الحدود، قم، مرکز فقهى ائمه اطهار، 1422ق.
فاضل هندى، محمد بن حسن‌، کشف اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام‌، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1416ق.
فخرالمحققین، محمد بن حسن، ‌ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد‌، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1387ق.
قاضی نعمان، نعمان بن محمد‌، شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار، قم، مؤسسه آل­‌البیت، 1385ق.
کاسانی، ابوبکر بن مسعود، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1406ق.
کحلانی، محمد بن اسماعیل، سبل السلام، مصر، مصطفی البابی الحلبی و اولاده، 1378ق.
کشّى، محمد بن عمر‌، رجال الکشی ـ اختیار معرفة الرجال، مشهد، دانشگاه مشهد، 1490ق.
کلینى، محمد بن یعقوب‌، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1407ق.
متقی هندی، علی ­بن ­حسام­‌الدین، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1401ق.
مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى‏، بحار الانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی‏، 1403ق.
همو‏، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1404ق.
مدنی کاشانى، رضا، کتاب القصاص للفقهاء و الخواص‌، قم، دفتر انتشارات اسلامى‌، 1410ق.
مصطفوى، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، مرکز الکتاب للترجمه و النشر‌، 1402ق.
مفید، محمد بن محمد، المقنعه، قم، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید، 1413ق.
ملا علی قاری، علی ­بن ­محمد، مرقاة المفاتیح شرح مشکاة المصابیح، بیروت، دارالفکر، 1422ق.
منبجی، على بن زکریا، اللباب فی الجمع بین السنة و الکتاب، دمشق، دارالقلم، 1414ق.
منذری، عبدالعظیم بن عبدالقویه، الترغیب و الترهیب من الحدیث الشریف، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1417ق.
موسوى اردبیلى، سیدعبدالکریم‌، فقه الحدود و التعزیرات‌، قم، دانشگاه مفید‌، 1427ق‌.
موصلی، عبدالله ­بن ­محمود، الاختیار لتعلیل المختار، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1426ق.
نجفی، محمدحسن‌، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام‌، بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1404ق.
نسائی، احمد بن ­علی، سنن النسائی، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1411ق.
هاشمی شاهرودی، سیدمحمود و دیگران، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل­‌بیت، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل­‌بیت، 1426ق.