TY - JOUR ID - 51383 TI - قاعده «درء المفاسد أولی من جلب المصالح» و تأثیرات آن بر فقه اسلامی JO - دوفصلنامه فقه مقارن JA - FM LA - fa SN - 2322-1976 AU - وزیری, مجید AU - سعیدیانی, نورالدین AD - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی AD - کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 5 IS - 9 SP - 101 EP - 123 KW - قاعده فقهی KW - مفسده KW - مصلحت KW - تزاحم KW - مقاصد شریعت DO - N2 - قاعده «درء مفاسد أولی من جلب المصالح» از جمله قواعد فقهی پرکاربرد است که از فروعات قاعده کلی «لاضرر و لاضرار» است. هرچند که این قاعده بیشتر در نزد اهل‌­سنت مطرح شده لکن در کتب فقهی و اصولی فقهای فریقین به‌­کرات به آن استناد شده است. از آنجا که مقصود احکام شریعت محافظت از مصالح فردی و اجتماعی است و قاعده «درء المفاسد أولی من جلب المصالح» از جمله قواعد مرتبط با مصالح و مفاسد است، ارتباط وثیق این قاعده با نظریه مقاصد شریعت در حمایت از رعایت مصالح و دفع مفاسد می‌­تواند در جهت پاسخ‌­گویی به مشکلات جدید به عنوان راهکاری جدی تلقی گردد. این مقاله درصدد واکاوی بیشتر جایگاه، مفاد، مبانی و شروط اعمال قاعده «درء مفاسد أولی من جلب المصالح» و تبیین نسبت آن با فقه المقاصد، مصالح مرسله، سد ذرایع و قواعد فقهی مرتبط است. هم­چنین این مقاله به بررسی تأثیرات قاعده مذکور بر استنباط فقهی در گستره عبادات، معاملات، احکام و فقه سیاسی در فقه اهل­‌سنت و فقه امامیه و به‌­ویژه در موضوعات نوپدید می‌­پردازد. به این امید که بررسی این قاعده از جنبه علمی و تفریعی بتواند در تقریب فقهی و پویایی فقه مقاصدی و اتقان در اجتهاد مؤثر باشد. UR - https://fiqhemoqaran.mazaheb.ac.ir/article_51383.html L1 - https://fiqhemoqaran.mazaheb.ac.ir/article_51383_d646de7aba9b307dee2db5a42e41fa1d.pdf ER -